اگر دوست دارید به طور منظم محتوای خوب تولید کرده یا برای کار خود ایده‌های جدید ارائه دهید، به مقدار زیادی خلاقیت و نبوغ نیاز دارید اما حتی مبتکرترین ذهن نیز پس از چندمین مقاله وبلاگ، پادکست یا پست، ایده‌های خود را تمام می‌کند. در این شرایط باید از تکنیکهای ایده پردازی استفاده کرد تا بتوان با کمک آن‌ها ایده‌های جدید را پیدا کرده و از آن‌ها استفاده کرد.
معرفی بهترین تکنیکهای ایده پردازی
اگر خلاقیت فقط برای برخی از افراد بود، امکان پیشرفت در زندگی روزمره انسان وجود نداشت. افرادی که استعداد خاصی در طوفان فکری و ارائه ایده‌های ناب دارند، معمولاً روشهای خلاقانه خاص خود را توسعه داده‌اند، که به طور ناخودآگاه یا آگاهانه از آن برای ایده پردازی استفاده می‌کنند.
حداقل از زمانی که «طوفان فکری» دنیای تجارت را تسخیر کرد، تکنیک های ایده پردازی در بسیاری از زمینه‌های زندگی خصوصی و حرفه‌ای مورد استفاده قرار گرفته است. در ادامه به معرفی روش‌هایی خواهیم پرداخت که به شما کمک می‌کنند خلاقانه‌تر فکر کرده و ایده‌ای خاص ارائه دهید.
مطالعه کنید: راه‌های افزایش اعتماد به نفس
-
روش طوفان فکری، از تکنیکهای ایده پردازی کلاسیک
طوفان فکری یکی از بهترین و قدیمی‌ترین تکنیکهای ایده پردازی است که کاربرد بسیار زیادی دارد و برای آن فقط به کاغذ و خودکار نیاز دارید. در یک زمان معین (معمولاً چند دقیقه)، هر چیزی که در مورد یک کلمه کلیدی یا موضوع کلی به ذهنتان می‌رسد را بدون فیلتر می‌نویسید.
روش طوفان فکری بیشتر برای گروه‌ها کاربرد دارد زیرا افراد حاضر در یک جلسه با شنیدن ایده‌های بقیه می‌توانند به توسعه آن کمک کرده و نتیجه بگیرند که کدام ایده جذاب است. در روش طوفان فکری به هیچ عنوان نباید مغز را محدود کرد، ابتدا باید هر چیزی که به ذهنتان می‌رسد را نوشته ( حتی اگر عجیب بنظر برسند) و پس از بررسی بهترین ایده‌ها را انتخاب کنید.
-
انفجار ستاره‌ای
انفجار ستاره‌ای بخشی از طوفان فکری کلاسیک است. این روش باید زمانی استفاده شود که شما یا تیم طوفان فکری‌تان بر روی یک ایده متمرکز هستید. انفجار ستاره با نوشتن یک ایده در مرکز تخته سفید و کشیدن یک ستاره شش ضلعی در اطراف آن آغاز می‌شود. هر نقطه از ستاره یکی از سؤالات زیر را نشان می‌هد:
- چه کسی؟
- چی؟
- چه زمانی؟
- کجا؟
- چرا؟
- چگونه؟
هر سوال و کاربردهای احتمالی آن را برای ایده خود در نظر بگیرید، مانند «چه کسی می‌خواهد این محصول را بخرد؟» یا «چه زمانی باید این برنامه را شروع کنیم؟» این سوالات به شما کمک می‌کند تا سناریوهای مختلف را بررسی کرده و مواردی که ممکن است قبلا به ذهنتان نرسیده باشد را بشناسید.
مطالعه کنید: روشهای تقویت اعتماد برای نفس کودکان
-
روش اسکمپر
یکی دیگر از بهترین تکنیک های ایده پردازی روش اسکمپر است. روش طوفان فکری SCAMPER به افراد کمک می‌کند تا به یک ایده از زوایای مختلف نگاه کرده و اسم آن هم از حرف اول موارد زیر تشکیل شده است:
-
جایگزینی (Substitute): به این فکر کنید که اگر یک جنبه از ایده را با چیز دیگری جایگزین کنید، چه اتفاقی می‌افتد. به طور مثال اگر تولید کننده یک محصول غذایی هستید به این فکر کنید که برای تولید آن محصول می‌توان چه موادی را جایگزین کرد.
-
ترکیب (Combine): به این فکر کنید که اگر یک جنبه از راه حل را با دیگری ترکیب کنید، چه اتفاقی می‌افتد.
-
تطبیق دادن (Adapt): به این فکر کنید که چگونه ممکن است یک ایده یا راه حل را با یک ایده جدید تطبیق دهید. به طور مثال هدف نهایی را تغییر داده و سعی کنید کاربرد متفاوتی برای آن ایده پیدا نمایید.
-
اصلاح (Modify): به این فکر کنید که چگونه می‌توانید یک ایده را تغییر داده تا تأثیر بیشتری داشته باشد.
-
کاربرد دیگر (Put to Another Use): به این فکر کنید که چگونه می‌توانید از ایده خود در حوزه دیگر استفاده کنید.
-
حذف (Eliminate): به این فکر کنید که چه چیزی را می‌توانید از ایده یا راه حل حذف کنید تا آن را ساده کنید. به عبارت دیگر در این مرحله شما ایده خود را بهینه می‌کنید.
-
معکوس کردن (Reverse): در نهایت در نظر بگیرید که درصورت برعکس کردن پروسه، چه اتفاقی خواهد افتاد.
کلیک کنید: چگونه مدیریت زمان و برنامه ریزی داشته باشیم.
-
تغییر منظره
مدت هاست که ثابت شده محیط فیزیکی می‌تواند بر جریان کار و حتی خلاقیت تیم شما تأثیر بگذارد. اگر به عنوان یک تیم در جلسه طوفان فکری بوده و حس می‌کنید که ایده‌های خوبی ندارید، سعی کنید یک محیط متفاوت پیدا کنید، به طور مثال یک پارک یا یک کافی شاپ شاید به ایجاد ایده‌های خلاقانه‌تر کمک کند. تغییر منظره می‌تواند باعث شود تا ایده‌های بیشتری را به اشتراک گذاشته و خلاقیت افزایش پیدا کند.
این مورد از تکنیک های ایده پردازی علاوه بر جلسات گروهی، برای هر فرد هم کاربرد زیادی دارد. اگر در اتاق خود نشسته و حس می‌کنید که نمی‌توانید به ایده جدیدی فکر کنید، یک پیاده روی کوتاه را امتحان کرده و یا در پارک نزدیک منزل خود بنشینید.
-
تکنیک کلمات تصادفی
همانطور که از نام آن پیداست، این روش طوفان فکری جنبه تصادفی را به همراه دارد. کلمات را روی کاغذهای کوچک بنویسید و آن‌ها را در یک ظرف قرار دهید. سپس برگه‌ها را یکی یکی بیرون بیاورید و درباره نحوه ارتباط آن‌ها با موضوع بحث کنید.
ثبت افکار و ایده‌های جدید ناشی از این کلمات می‌تواند مفید باشد. برای سازماندهی بهتر افکارتان، می‌توانید کلمات تصادفی را در دسته‌های مختلف قرار داده و ارتباط بین این دسته‌ها و موضوع طوفان فکری خود را مشخص کنید.
-
روش استوری برد
استوری بردها فقط در دنیای تلویزیون و سینما مفید نیستند و می‌توان از آن‌ها به عنوان یک تکنیک طوفان فکری هم استفاده کرد. یک مسئله و ایده‌های ممکن را به تصویر کشیده تا بقیه افراد حاضر در گروه با تجسم شما از موانع یا ایده‌ها آشنا شوند.
برای استفاده از این تکنیک ابتدا اطلاعات را بر روی یک کاغذ سفید یا تخته قرار داده ( به عنوان مثال می‌توانید آن‌ها را بر روی کاغذ رنگی بنویسید) و سپس سعی کنید تا ارتباط بین آن‌ها را برای سایر افراد توضیح دهید. این امر به شما کمک خواهد کرد تا به ایده‌های جدیدی برسید.
کلیک کنید: معرفی تکنیکهای حل مسئله
-
رویا پردازی
در این تکنیک طوفان فکری، شما به چیزهایی فکر می‌کنید که در حال حاضر یک رویا بنظر می‌رسند اما با تلاش و ایده پردازی می‌توانند به واقعیت تبدیل شوند. به طور مثال روزی پرواز کردن انسان یک ایده بود اما سالهاست این رویا محقق شده است. تکنیک رویا پردازی به شما اجازه می‌دهد تا آزادانه فکر کرده و ایده‌هایی را مطرح کنید که تا به حال افراد زیادی به آن فکر نکرده‌اند.
-
نقشه ذهنی
نقشه ذهنی تکنیکی محبوب برای یافتن ایده‌های جدید بوده و شما رویکرد ساختارمندتری را برای آن در نظر می‌گیرید. برای این تکنیک ابتدا باید یک کلمه کلیدی را در مرکز صفحه قرار داده و سپس کلمات مرتبط با آن را بدون هیچ ترتیب یا هدف خاصی در اطراف آن یادداشت کنید، سپس باید ارتباط این کلمات با یکدیگر و کلمه کلیدی اصلی را پیدا کرده و آن‌ها را به هم وصل کنید. با کمک این روش می‌توان اطلاعات بندی را طبقه کرده و ایده‌های جدیدی در این ارتباطات یافت.
-
روش 6-3-5
در این تکنیک، به افراد حاضر در جلسه ( شش نفر) یک تکه کاغذ داده می‌شود که روی آن سه ستون و شش ردیف ترسیم می‌کنند. سپس همه در ستون اول سه ایده می نویسند. بعد از پنج دقیقه، کاغذ به نفر بعدی داده می‌شود، او ایده دیگری را در ستون دوم می نویسد و به همین ترتیب پیش می‌رود. در پایان یک برگه پر از ایده‌های گوناگون خواهید داشت که می‌توانید بر روی اصلاح یا توسعه بیشتر آن‌ها بحث کرده و موارد غیر ضروری را حذف کنید.
-
روش پرسشگری معکوس
روش پرسشگری معکوس در مورد نگاه کردن به یک موضوع از منظر مخالف است. به طور مثال به جای اینکه از خود بپرسید”برای افزایش فروش باید چه کار کنیم؟” از خود بپرسید ” برای کاهش فروش چه کنیم؟”. این روش باعث ایجاد یک طوفان فکری متفاوت خواهد شد. از این سوالات می‌توان ایده‌هایی تولید کرد که مشکل اصلی را حل می‌کنند.
-
تکنیک الفبا
در تکنیک الفبا، برای هر حرف از الفبا یک کلمه می نویسید که به نوعی با کلمه کلیدی اصلی مرتبط است. ممکن است هر کدام از این کلمات ایده جدیدی در ذهن شما ایجاد کند که چند مورد از آن‌ها کاربردی باشند.
-
طوفان فکری چرخشی برای گروه‌های بزرگ‌تر ( تا 20 نفر)
در این تکنیک بین 12 تا 20 نفر باید در محیط حضور داشته باشند. این افراد گروه‌های چهار تا پنج نفره‌ای را تشکیل داده، هر گروه با هم سر یک میز می نشینند و به مدت 20 تا 30 دقیقه در مورد موضوع مربوطه بحث می‌کنند. در این 20 دقیقه ایده‌های جدید بر روی کاغذ نوشته شده و در دست یکی از اعضای گروه می‌ماند.
با اتمام شدن زمان، یک نفر به عنوان نماینده کنار میز مانده و بقیه اعضا به میزهای دیگر تقسیم می‌شوند. این ترکیب گروه جدیدی را ایجاد می‌کند که در آن نماینده ایده‌های جمع آوری شده قبلی را خلاصه کرده و اعضای جدید گروه در مورد آن‌ها نظر می‌دهند.
پس از آن همه چیز می‌تواند چند دور دیگر ادامه پیدا کند یا گروه‌های اصلی می‌توانند دوباره دور هم جمع شده و دوباره به تبادل نظر بپردازند. در پایان جلسه یک بحث آزاد در بین کل شرکت کنندگان انجام گرفته و بهترین ایده‌ها انتخاب می‌شوند.
از دست ندهید: تصمیم گیری به روش قانون نردبان
-
وکیل مدافع شیطان
یکی از جالب‌ترین تکنیک های ایده پردازی که می‌توانید از آن استفاده کنید، تکنیک وکیل شیطان است. این فرد وظیفه دارد در جلسات مقابل ایده‌های مطرح شده ایستاده و مخالف کند، در نتیجه تمرکز همه روی یک ایده نخواهد بود. علاوه بر آن کمک خواهد کرد تا موضوعاتی که قبلاً رد شده یا در نگاه اول نامناسب به نظر می‌رسند را در نظر بگیرید.
-
دفتر جمعی یکی از بهترین تکنیک های ایده پردازی گروهی
برای این تکنیک، شما یک دفترچه ایجاد می‌کنید که در آن کلمه کلیدی در صفحه اول نوشته شده است. پس از آن دفترچه را جایی قرار دهید که همه اعضای تیم بتوانند ایده‌های مرتبط با موضوع را در دفترچه یادداشت کنند. پس از درج چندین ایده مختلف، یک بررسی در مورد ایده‌ها انجام گرفته و در مورد آن‌ها بحث می‌شود.
-
تکنیک 66
تکنیک 66 روشی خلاقانه برای یافتن ایده‌های جدید در گروه‌های بزرگ است. به عنوان مثال می‌توان گروه‌های شش نفره‌ای تشکیل داد که هر گروه، شش دقیقه فرصت دارند تا یک مشکل را حل کنند. در درون گروه‌های کوچک، بهترین ایده انتخاب شده و سپس به بقیه ارائه می‌شود.
-
تکنیک what-if
حدس و گمان‌ها اغلب رویکرد جدیدی را نسبت به موضوع ایجاد می‌کنند. همانطور که از نام این تکنیک پیداست، در مورد پرسیدن سؤالات “چه می شود اگر” در مورد یک موضوع است. به عنوان مثال ممکن است بپرسید که اگر مشکل در کشور دیگری یا در قرن نوزدهم رخ دهد، چه می‌شود؟ همانطور که سناریوهای مختلف را بررسی می‌کنید، می‌توانید موانع جدیدی را در راه حل مشکل خود کشف کرده و همه راه‌های غلبه بر آن‌ها را ارزیابی کنید.
مطالعه کنید: معرفی ویژگی‌های افراد باهوش
-
روش پلکانی
روش طوفان فکری پلکانی برای گروه‌های متوسط (5 تا 15 نفر) ایده‌آل است و تضمین می‌کند که ایده‌ها بیش از حد تحت تأثیر پر سر و صداترین شرکت‌کنندگان قرار نگیرند.
در این تکنیک ناظر موضوعی را برای گروه طوفان فکری توضیح داده و سپس همه آن‌ها را به جز دو نفر از اتاق به بیرون می‌فرستد. دو نفر باقی مانده ایده‌های خود را برای چند دقیقه مورد بحث قرار داده و پس از آن فرد جدیدی وارد اتاق می‌شود. پس از اتمام این طوفان فکری دو نفره، فرد جدیدی وارد اتاق شده و بدون شنیدن ایده‌های آن دو نفر، ایده‌های خود را بیان می‌کند.
شرکت‌کنندگان در طوفان فکری یکی یکی به اتاق بازمی‌گردند و همه ایده‌های خود را قبل از توضیح بقیه اعضای گروه به اشتراک می‌گذارند. وقتی کل گروه دوباره دور هم جمع شدند، همه ایده‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهند. این روش برای تیم‌هایی که اعضای درونگرا دارند، بهترین روش است.
-
سیستم 6 کلاه
تصور کنید که کلاه‌هایی با رنگ‌های مختلف به سر می‌گذارید که هر کدام نمایانگر دیدگاه متفاوتی است: دیدگاه خنثی، دیدگاه بدبینانه، دیدگاه غیر متعارف و … ، سپس رنگ‌ها را بر روی کارت‌ها نوشته و هر شخص به طور شانسی یکی از آن‌ها را بکشد. بعد از انتخاب نقش، هر شرکت کننده از دیدگاه جدیدی موضوع را بررسی کرده و مورد بحث قرار می‌دهد.
-
مخزن ایده نوشتاری
این تکنیک خلاقیت باید به صورت گروهی اجرا شود. در این روش همه شرکت کنندگان با هم پشت میز نشسته و در وسط میز کارت‌های خالی وجود دارد. پس از حاضر شدن همه ، یک کارت به هر کدام تعلق می‌گیرد تا روی آن ایده‌های خود را بنویسند، سپس کارت را به فرد دیگری داره و یک کارت جدید از وسط می‌گیرند.
زمانی که کارت‌ها به فرد دیگری داده می‌شود، ایده‌های نفر قبلی توسعه یافته و در هر مرحله بهتر و بهتر می‌شود. کارت‌ها می‌توانند هر چند دفعه که دوست دارید دور بزنند تا به توسعه ایده‌ها ادامه دهید. در پایان، ایده‌های متعددی پدید آمده است که از دیدگاه‌های مختلف بررسی شده‌اند.
-
فهرست صفات یک محصول
این تکنیک معمولاً برای توسعه بیشتر یک محصول موجود استفاده می‌شود اما می‌تواند برای بازاریابی محتوا نیز استفاده شود. برای پیاده سازی این تکنیک، تمام ویژگی‌هایی که محصول یا خدمات مورد نظر را تشکیل می‌دهند را فهرست کنید.
سپس توضیح دهید که چگونه ویژگی‌ها برای آن محصول خاص طراحی شده و در صورت امکان، چه مزایا و معایبی با آن مرتبط است. اکنون برای هر یک از این ویژگی‌ها، به سؤالاتی فکر کنید که ممکن است برای کاربران جالب باشد. به این ترتیب دیدی جامع از یک محصول خواهید داشت و اطمینان حاصل می‌کنید که هیچ سوال مشتری بی پاسخ باقی نمی‌ماند.
کلیک کنید: چگونه تمرکز خود را افرایش دهیم؟
سخن پایانی
در این مقاله از حس یاد تکنیک های ایده پردازی را معرفی کردیم که می‌توانند به شما کمک کنند دیدی جامع‌تر و متفاوت‌تر نسبت به یک موضوع پیدا کنید. این روش‌ها به صورت گروهی و فردی قابل استفاده بوده و اثرات خوبی خواهند داشت. فراموش نکنید شما هم می‌توانید فردی بسیار خلاق باشید، تنها کافیست از تکنیکهای مختلف برای پرورش خلاقیت خود کمک بگیرید.
یک پاسخ
باسلام خدمت شما
تکنیک های بسیار خوبی رو معرفی کردین تشکر از شما
سوالاتی که توی جمع اوری ایده از خود باید بپرسیم خیلی کار بردی هستند.
و همچنین تکنیک اسکمپر