رنگهای مکمل به طور کلی رنگهایی هستند که در چرخهی رنگ، روبروی یکدیگر قرار گرفته و یا به عبارتی روی یک قطر دایره قرار دارند.
طبق فرضیه رنگها، دو رنگ را زمانی مکمل یکدیگر گوییم که از ترکیب آنها، رنگهای خنثی خاکستری و یا سیاه حاصل شود. شناخت دنیای رنگها و ترکیبات آنها علاوه بر اینکه به شما در ست کردن لباس، چیدمان منزل و حتی کشیدن تابلوهای زیبای نقاشی کمک میکند، یک هنر محسوب شده و سبب میشود شما دنیا را با چشمان هنری خود، جور دیگری ببینید و از ترکیب رنگها در محیط و طبیعت لذت ببرید.
در این مقاله به طور جامع در مورد دنیای رنگهای اصلی و رنگهای مکمل صحبت میشود و هر آنچه که شما از کاربرد رنگهای مکمل انتظار دارید را در این مقاله میتوانید آموزش ببینید.
مطالعه کنید: بهترین سایتهای آموزش آنلاین ایران
چرخه رنگ چیست و چه کاربردی دارد؟
چرخه رنگهای مکمل طیفی از رنگهای مختلف است که چگونگی ترکیب و قرار گرفتن رنگها را به شما نشان میدهد. به طور کلی خوب است بدانید که دایرهی رنگها به سه قسمت تقسیم میشود:
- رنگهای اصلی،
- رنگهای ثانویه و
- رنگهای ترکیبی
رنگهای اصلی یا رنگهای درجه اول رنگهایی هستند که در ساخت آنها از ترکیب رنگهای دیگر استفاده نمیشود و خود آن رنگها به وجود آورنده رنگهای دیگر هستند.
تنها سه رنگ زرد، قرمز و آبی را رنگهای اصلی میدانیم و اگر هر یک از این رنگها را با مقداری رنگ سیاه یا سفید ترکیب کنیم، رنگ روشنتر یا تیرهتری از همان رنگ حاصل میشود. همچنین به رنگ قرمز و زرد لقب رنگهای گرم و به رنگ آبی، لقب رنگ سرد را دادهاند.
و اما ترکیب رنگهای اصلی…
اگر شما رنگ آبی و زرد اصلی را با یکدیگر ترکیب کنید رنگ سبز، ترکیب رنگ زرد و قرمز اصلی به شما رنگ نارنجی و در نهایت ترکیب رنگ قرمز و آبی اصلی، رنگ بنفش را نمایان میسازد که به این رنگها، رنگهای فرعی گفته میشود.
مطلب مرتبط: معرفی بهترین سایتهای دانلود عکس باکیفیت
معرفی رنگهای مکمل
پس از معرفی رنگهای اصلی و ترکیبی، نوبت به همان مبحث مورد بحث ما یعنی رنگهای مکمل یا ثانویه فرا میرسد. رنگ مکمل خود از دو رنگ اصلی دیگری تشکیل شده است که یکی از آنها رنگ گرم و دیگری رنگ سرد است که همین دلیل بر کنتراست رنگها میشود؛ کنتراست یک دید طبیعی است که در نقاشی با رنگهای مکمل به چشم میخورد.
خوب است بدانید که دو رنگ مکمل، وقتی در کنار یکدیگر قرار میگیرند، جذابیت بیشتری برای بیننده ایجاد میکنند. همانطور که در طبیعت قرار گرفتن گلهای سرخ در میان انبوهی از برگهای سبز، جذابیت چشمگیری را ایجاد نموده است.
مطلب مرتبط: 10 نکته مهم که قبل از طراحی پوستر باید بدانید!
کاربرد رنگهای مکمل
امروزه با پیشرفت تکنولوژی، استفاده از رنگهای جذاب در تمامی زمینهها از جمله کسب و کار و برندینگ بسیار اهمیت دارد. خوب است بدانید که استفاده از رنگهای مکمل میتواند به جلب نظر افراد و القای حس خوب در آنها کمک کند.
همانطور که به آن اشاره شد، کاربرد رنگهای مکمل بسیار زیاد است و افراد در زمانها و مکانهای خاصی میتوانند با شناختن کامل چرخه رنگ، از آن استفاده کنند. در ادامه شما را با گوشهای از کاربرد رنگهای مکمل در حوزههای مختلف کاری آشنا میکنیم.
کاربرد رنگهای مکمل در ست کردن لباس
لباس پوشیدن مناسب نشان دهنده شخصیت شما است. البته این به این معنا نیست که همیشه به دنبال برندهای خاص باشید و یا پول زیادی را برای لباسهای خود خرج کنید، بلکه فقط با دانستنهارمونی رنگها و چرخه رنگ، میتوانید استایل چشمگیری را برای خود ایجاد نمایید.
به عنوان مثال شما میتوانید از هارمونی رنگهای مکمل که در چرخه رنگ، روبروی یکدیگر قرار گرفتهاند و شامل رنگهای سبز و قرمز، زرد و بنفش و آبی و نارنجی میباشند برای ست کردن لباسهای خود استفاده نمایید.
علاوه بر رنگهای مکمل، شما میتوانید از رنگهای مشابه نیز که در چرخه رنگ در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند و در یک طیف رنگی هستند استفاده کنید؛ قرمز و نارنجی و سبز و زرد جزو این دسته از رنگها میباشند؛ اما یادتان باشد که در ست کردن رنگهای مشابه بیش از سه رنگ نباید استفاده کنید زیرا استایل شما را خراب خواهد کرد.
از دست ندهید: شخصبت شناسی DISC چیست؟
از دست ندهید: برای بهره وری روزانه چه کنیم؟
کاربرد رنگهای مکمل در نقاشی
هنرمندان به خوبی با چرخه رنگ آشنایی دارند و از آن در نقاشیهای خود استفاده میکنند. همانطور که خالق یکتای ما در طبیعت از چرخه رنگ بهره گرفته و این همه زیبایی را مقابل دیدگان ما قرار داده است. اغلب هنرمندان نیز میدانند برای اینکه نقاشی شان، چشمها را به خود خیره کند لازم است از ترکیب رنگهای مکمل و کنتراست رنگها استفاده کنند.
به عنوان مثال تابلوی طلوع خورشید در عمق یک آبی آسمانی بسیار روشن را در نظر بگیرید که در اطراف آن یک نارنجی بسیار روشن، چشم نوازی میکند و همین پدیده تاثیر بسیار قوی در تماس با چشم ایجاد میکند.
یا به عنوان مثالی دیگر اگر شما در تابلوی نقاشی تان، یک رنگ قرمز دارید که چندان درخشان به نظر نمیرسد، میتوانید با اضافه کردن یک رنگ سبز در اطراف آن، به آن جلوهای چندین برابر بدهید. در ذیل به تضادهای رنگی مورد استفاده در نقاشی اشاره شده است:
-
تضاد فام:
سادهترین نوع تضاد رنگها این تضاد است. در این نوع تضاد تنها کافیست تا رنگهایی را که درصد اشباع آنها بالاست در کنار یکدیگر قرار دهید.
-
تضاد تاریک روشن:
سفیدی و سیاهی نماد روز و شب است و قویترین و بهترین ابزار برای بیان یک نقاشی هستند. در بین این دو رنگ، طیفهای وسیعی از رنگ خاکستری موجود است که به دلیل خنثی بودن این رنگ، دیدن آن بسیار به حساسیت چشم وابسته است. رنگ خاکستری به راحتی میتواند با رنگهای متضاد خو گرفته، از شدت آنها بکاهد و اثر آنها را کمتر کند.
-
تضاد سرد و گرم:
رنگهای گرم رنگهایی هستند که در میان دو طیف نوری زرد و نارنجی قرار دارند و در ترکیب آنها رنگ قرمز وجود دارد. رنگهای گرم هیجانانگیز و نشاط آورند و استفاده از آنها در طراحی، سبب میشود اشیا نزدیکتر به چشم آیند.
اما رنگهای سرد بین دو طیف رنگی سبز و آبی قرار گرفته اند و باعث ایجاد طراوت و شادابی شده و به دلیل اینکه احساس دور بودن اشیا از فاصله واقعی را به ما القا میکنند، به رنگهای دور نیز شهرت دارند.
-
تضاد رنگهای مکمل:
در چرخه رنگهای مکمل، دو رنگ علاوه بر مکمل بودن، میتوانند رنگهای متضاد نیز در نقاشی باشند. به عنوان مثال رنگ بنفش و زرد علاوه بر مکمل بودن، در تضاد شب و روز نیز قرار میگیرند.
- تضاد همزمان:
این تضاد زمانی رخ میدهد که چشمان فرد، یک رنگ را دیده و به طور ناخودآگاه رنگهای مکمل آن را نیز احساس کرده باشد. در حالیکه ممکن است رنگهای مکمل در آن محیط و در دید قرار گرفته نباشند.
-
تضاد اشباع:
اشباع هر رنگ در واقع میزان خلوص رنگ را نشان میدهد. این نوع تضاد در بین رنگهای سنگین و قوی ایجاد میشود.
از دست ندهید: 10 روش که شما را کاریزماتیک تر می کند!
کاربرد رنگهای مکمل در دکوراسیون
رنگها نیز مانند هر چیز دیگری در این دنیا دارای انرژی هستند؛ به همین خاطر است که شما از ورود به یک اتاق انرژی خوب و از ورود به یک اتاق دیگر در همان منزل ممکن است انرژی منفی کسب کنید. یکی از اصلیترین مراحل اجرای دکوراسیون داخلی، استفاده از رنگهای مکمل آن هم به گونهای است که متعادل دیده شود و بیشترین میزان زیبایی بصری را ایجاد نماید.
برای این مظور استفاده از رنگهای مناسب در مقیاسهای بزرگ یعنی دیوارها، پرده، مبلمان و حتی مقیاسهای کوچک همانند تابلوها و کوسن بسیار حائز اهمیت است. امروزه در دکوراسیون اغلب منازل از رنگهای خنثی که شامل سفید، خاکستری و سیاه است استفاده میشود و افراد آن منزل میتوانند از رنگهای سرد و گرم، به دکوراسیون خود و به طور متعادل بیفزایند.
از دست ندهید: لیست بهترین سایتهای فریلنسری ایرانی و خارجی
کاربرد رنگهای مکمل در عکاسی
در هنگام عکاسی اگر کمی رنگ مکمل داخل تصویر شما باشد، نسبت به تمامی رنگهای دیگر تصویر مشخص و جلوه کنندهتری ایجاد خواهد کرد و همچنین در زمان ویرایش تصاویر، با اضافه کردن کمی رنگ خنثی به عکس، شما میتوانید اصطلاحا رنگها را نرم کنید و از تاثیر رنگهای مکمل، آن هم بدون خراب کردن تصویر اصلی استفاده نمایید.
توجه داشته باشید اگر میخواهید از نوشته، روی عکس خود استفاده کنید نیز حتما به هارمونی رنگ متن با تصویر توجه داشته باشید؛ در این حالت بسیار مهم است که بدانید قصد دارید توجه مخاطب ابتدا به متن شما جلب شود یا به عکس…
مطالعه کنید: 13 روش پیدا کردن علاقه شغلی
شاید مفید باشد: رموز زبان بدن(body language)
کاربرد رنگهای مکمل در کسب و کار
دانستن هارمونی رنگها برای استفاده در برندینگ و حتی سایر شاخههای کسب و کارها بسیار اهمیت دارد. به عنوان مثال اگر شما قصد طراحی کاتولوگ یا طراحی سایت را داشته باشید، حتما نیاز است کار را به یک فرد حرفهای در این زمینه واگذار کنید و یا در صورتی خود این وظیفه را برعهده بگیرید که به درستی با رنگهای مکمل و تاثیری که مفهوم هر رنگ دارد آشنا باشید.
مثلا لازم است بدانید که اگر پس زمینه سایت شما زرد لیمویی است، میتوانید از رنگ بنفش سلطنتی برای برجستهسازی ویژگیهای خاص سایت مثل کال تو اکشن استفاده نمایید. در ذیل به اثر رنگهای مختلق بر بستهبندی و برندسازی اشاره شده است که برای استفاده در رنگ سازمانی و لوگو بسیار اهمیت دارد.
از دست ندهید: معرفی سایتهای موفقیت در ایران
-
رنگ قرمز:
رنگ قرمز بسیار سرزنده و نشانه انرژی، علاقه و حتی خطر است. این رنگ برای محصولات یا نامهای تجاری سرزنده و فعال، سریع و قدرتمند، پیشرو و برتر مناسب میباشد.
-
رنگ نارنجی:
رنگ نارنجی معمولا نشان دهنده ماجراجویی و سرگرمی است، توجه بیننده را جلب میکند و رغبت و اشتها را برمی انگیزد. این رنگ معمولا برای اعلام تخفیفها و کاهش قیمتها به کار برده میشود. امروزه رنگ نارنجی در صنعت مد به رنگ جوانی و شیک بودن تبدیل شده است.
-
رنگ زرد:
رنگ زرد معادل سرزندگی و گرمی خورشید است، حس خوشی را تحریک و فعالیت مغزی را تسهیل میکند. به همین دلیل برای القای حس دانایی و هوش به کار برده میشود. این رنگ برای محصولات و نامهای تجاری مرتبط با ورزش، فعالیتهای اجتماعی و جلب توجه بسیار مناسب است.
-
رنگ سبز:
سبز معادل سلامتی، پاکیزگی، تازگی، نو شدن و البته سازگاری با محیط زیست است. رنگ سبز برای محصولات ارگانیک یا بازیافت شده و نامهای تجاری مرتبط با سلامتی و تندرستی بسیار مناسب خواهدبود.
- رنگ آبی:
آبی یکی از رنگهای غالب در طبیعت و معادل امنیت، کارآمدی، بهره وری و روشنفکری است. آبی به رنگ محبوبی در شرکتها به ویژه شرکتهای با فناوری بالا تبدیل شده است. آبی همچنین مترادف پاکیزگی، آزادی و آرامش است؛ به همین دلیل برای محصولات و نامهای تجاری مرتبط با پاکیزگی مثل محصولات آرایشی بهداشتی، سلامتی مثل آبهای معدنی و آرامش مثل تفریحگاههای بکر بسیار مناسب است.
-
رنگ ارغوانی:
رنگ ارغوانی برای قرنها مترادف نجابت و ثروت بود و امروزه نیز همین معانی را دارد. ارغوانی یکی از بهترین رنگها برای محصولات و نامهای تجاری لوکس یا شرکتهایی است که میخواهند قدمت و قدرت را به مخاطبان خود القا کنند. این رنگ محبوب زنان در سنین مختلف است.
-
رنگ صورتی:
رنگ صورتی از قدیم به عنوان رنگ بچهگانه و دخترانه شناخته میشود و با ویژگیهایی مانند تزئینی بودن و ملایمت ارتباط دارد. ویژگیهای اصلی این رنگ عبارتند از: لطافت، آرامش و آسودگی خیال. بنابراین برای محصولات آرایشی و بهداشتی، محصولات کودکان و شیرینی و مواد غذایی مناسب است.
-
رنگ مشکی:
رنگ مشکی بیانگر قدرت و قدمت است. غالبا به عنوان رنگ زمینه یا رنگ نوشتهها به کار میرود. مشکی معمولا مترادف با ثروت، قدرت، پیچیدگی و اقتدار است. به همین دلیل در محصولات و نامهای تجاری مختلفی مانند خودرو، وسایل الکترونیکی، هتلهای بسیار شیک و خدمات مالی به کار برده میشود.
-
رنگ قهوه ای:
قهوهای رنگی بسیار قوی و خاکی است که نشان دهنده صداقت و اعتماد می باشد. قهوهای رنگ محبوب مردان است و قهوهای تیره معمولا بیانگر ثروت و نیرومندی است. البته یادتان باشد که قهوهای در زمینه و در ترکیب با رنگهای دیگر، بهتر به نظر میرسد.
-
رنگ سفید:
رنگ سفید بیانگر خلوص و پاکیزگی ست. معمولا به عنوان رنگ زمینه و برای شفاف شدن طرح به کار میرود. رنگ سفید خالی، معمولا برای غذاها و محصولات آرایشی ارگانیگ به کار برده میشود. همچنین گاهی برای بیان خلاقیت و مدرن بودن نیز از آن استفاده خواهدشد.
مطالعه کنید: لیست بهترین مارکت پلیسهای ایرانی
جمعبندی
در این مقاله سعی داشتیم که ابتدا به مفهوم چرخه رنگ و پس از آن به مفهوم رنگهای مکمل اشاره داشته باشیم. پس از آن به کاربرد رنگهای مکمل در مواردی اعم از دکوراسیون، لباس، عکاسی و کسب و کار اشاره داشتیم و توضیح دادیم که هر رنگ به چه صورتی با رنگ مکمل خود ست میشود. امیدواریم از خواندن این مقاله بهره کافی را برده باشید.
2 پاسخ
با سلام…. تاثیر رنگ های مکمل توی طراحی واقعا عالیه.و اگه رنگا درست به کار برده نشه نتیجه ،طرح خیلی بدی میشه.بنظرم رنگ نارنجی جزع بهترین رنگای دنیاست 🙂
ممنون از این مقاله عالی که با استفاده از زبان تصاویر رنگ های مکمل را توضیح دادین. و لیست رنگ های مکمل ی که معرفی کردین. واقعا مورد استفاده من قرار گرفت.