داشتن فکر باز یکی از خصوصیات مثبتی است که برای هر فرد در نظر گرفته می‌شود، اما آیا اطلاعاتی درباره فکر باز دارید؟ یا فکر کرده‌اید که داشتن ذهن باز به چه معنا است؟
ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که با افرادی مواجه شوید که هنگامی که رفتار یا سخنی برخلاف باورهای آن‌هاست، واکنش نشان می‌دهند، عصبانی میشوند و به دنبال توضیح و توجیه عقیده خود هستند.
یا شاید افرادی را هم دیده باشید که با شنیدن صحبتی که تطابقی با باورهایشان ندارد، به آن گوش می‌دهند، با منطق تحلیلش می‌کنند و اگر آنچه شنیده‌اند درست و مورد تایید باشد، آن را می‌پذیرند.
تفاوت این ۲ گروه مربوط به باز و بسته‌بودن ذهن آن‌ها است. کسب اطلاعات در این زمینه در رشد شخصیت شما بسیار موثر خواهد بود، لذا ما در این مطلب می‌خواهیم تا بررسی کنیم ذهن باز یعنی چه و چه مزایایی دارد؟ لذا توصیه می‌کنیم حتما تا پایان این مطلب را مطالعه کنید.
مطلب مرتبط: راه‌های افزایش بهره‌وری روزانه
مفهوم فکر باز چیست؟
باز بودن ذهن در موضوعات مختلف، تعاریف گوناگونی دارد و می‌توان مفهوم ان را از جنبه‌های مختلفی مورد بررسی قرار داد.
برای مثال:
- 1)از دیدگاه روان شناسی، ذهن باز به معنی توانایی قبول کردن نگرش‌های افراد دیگر به یه موضوع و بررسی آن‌ها است.
- 2) توانایی پذیرش ایده‌ها و استدلالی افراد گوناگون و نداشتن تعصب نسبت به باورهای خود
- 3) اکتیو بودن و جمع آوری اطلاعات و انجام کارهایی که چارچوب‌های فکری ثابت را به چالش می‌کشد.
کلیک کنید: اختلال انطباقی چیست؟
در برخی موارد نیز منظور از فکر باز ذهنی است که آسوده از هر نگرانی باشد. ذهنی که بتواند برای چند لحظه هم که شده دغدغه‌های خود را کنار بگذارد. باز بودن ذهن سبب خلاقیت و خلاق و آگاه است است. به دنیا و اطرافش با آگاهی کامل نگاه می‌کند و میتواند تصمیمات درستی را در لحظه بگیرد. داشتن نگرش باز تمایل به جستجوی فعالانه برای بدست اوردن شواهدی است که بر خلاف باورها، برنامه‌ها یا اهداف خود وجود دارد و تحلیل منطقی آن‌ها است.
فکر باز یک ویژگی مثبت شخصیتی پنداشته می‌شود و کسانی را که از آن استفاده می‌کنند و این ویژگی را دارند قادر می‌سازد انتقادی و منطقی فکر کنند. بسیار مهم است که بتوانید از منطقه راحتی خود یا به قول معروف منطقه امن خود خارج شوید و ایده‌ها و دیدگاه‌های دیگر را در نظر بگیرید.
«آدم ذهن باز» بودن میتواند به معانی مختلفی تعریف شود که همه آن‌ها مثبت هستند. در واقع این اصطلاحی است که تعریف مشخصی ندارد، اما در حالت کلی ترکیبی از صمیمیت، نزدیک بودن، صداقت و راستی، گشاده رویی، بردباری و صبوری و اصالت شخصی را شامل می‌شود.
با توجه به ویژگی‌های شخصیتی فرد و واکنشی که به نگرش‌ها و حرف‌های جدید نشان می‌دهد، میتوانید با کم استدلال متوجه شوید ذهن باز دارد یا نه؟! همچنین شناخت این ویژگی‌ها به خودتان هم کمک می‌کند که متوجه شوید ذهنتان باز است یا بسته.
حتما بخوانید: مزایای آدرنالین چیست؟
ویژگی افراد با فکر باز باز چیست؟
مطلب مفید: شناخت طیف‌های احساسی مختلف و کاربرد آن‌ها در زندگی
برخی از ویژگی‌های افراد با ذهن باز را بیان می کنیم:
- توانایی درک و همدلی و همدردی بالایی دارند.
- نسبت به تخصصی که در هر حوزه دارند متواضع اند.
- وقتی اشتباه می‌کنند عصبانی نمی‌شوند و رفتار منطقی از خود نشان می‌دهند.
- نسبت به شنیدن نظرات دیگران مشتاق اند.
- به نظرات و عقاید دیگران نیز فکر می‌کنند و احترام می‌گذارند.
- معتقد به ازادی بیان هستند و حتی عقایدی را که برخلاف باورهایشان است مورد بررسی قرار می‌دهند.
مطلب مرتبط: ویژگی‌های افراد باهوش
فکر باز چه مزایایی دارد؟
قطعا برخورداری از یک ذهن باز میتواند مزیت‌های بسیاری را برایتان به همراه داشته باشد که این فواید در زندگی فردی و اجتماعی‌تان تاثیرات بسزایی را به همراه خواهد داشت. مزایای ذهن باز در بررسی‌های انجام شده به شرح زیر است:
- تمایل به یادگیری: افراد متعصب و ذهن بسته ممکن است در یک سال حتی یک صفحه کتاب جدید هم درباره باورهایشان یا مسائل دیگر مطالعه نکنند. و این باعث می‌شود آن‌ها یادگیری را ادامه ندهند، اما باز بودن ذهن انسان‌ها را به یادگیری مداوم سوق می‌دهد. کسانی که ذهنشان باز است، کتاب‌ها و مطالب جدید را مطالعه می‌کنند، با افراد مختلف معاشرت می‌کنند و از تجربیات آن‌ها برای یادگیری هر چه بیشتر استفاده می‌کنند.
- قدرت ذهن بالا: بازنگه‌داشتن ذهن در برابر تجربیات و اتفاقات و ایده‌های تازه به افراد این کمک را می‌کند ذهنیتی قدرتمند و پر نشاط داشته باشند که حتی در شرایط سخت هم مثبت باقی می‌ماند. این باعث می‌شود آن‌ها همواره تجربیات جدیدی در زندگی‌شان تجربه کنند.
- داشتن دید بازتر: افرادی با ذهن باز چیزهای تازه‌ای درباره جهان، زندگی پیرامونشان و حتی خودشان یاد می‌گیرند و دیدگاه متفاوتی نسبت به مسائل به دست می‌آورند.
کلیک کنید: فیلو فوبیا چیست؟
- شور و شوق برای تجربیات جدید: افرادی که ذهنشان باز است همواره پذیرای چالش‌ها و تجربیات جدید هستند و از دل هر اتفاقی چیزی یاد می‌گیرند وبه تجربیات خود اضافه می‌کنند.
- افرایش رشد فردی: دیدگاه خلاق و متفاوت و اشتیاق برای تجربیات جدید، روزنه‌های بسیاری را در برابر افراد باز می‌کند تا بتوانند متفاوت ببینند و باعث رشد فردی آن‌ها می‌شود.
- احساس خوشبختی: افراد متعصب معمولا احساسات منفی و بد زیادی دارند، اما افرادی که با ذهن باز به مسائل مختلف نگاه می‌کنند، به آینده و زندگی همواره خوشبین هستند.
در واقع فواید ذهن باز همانند یه چرخه یا دومینو تعریف می‌شود:
اگر یاد بگیرید به اطراف خود توجه کنید، زندگیتان زیباتر می‌شود. اگر زندگیتان زیباتر شود، فرصت‌های پیش رو را بیشتر و بهتر درک میکنید. در این صورت احساس ارامش بیشتری دارید و بهتر میتوانید به امور خود رسیدگی کنید. و قدرت تمرکز شما افرایش مییابد و روز به روز پیشرفت میکنید.
مطالعه کنید: تصمیم گیری با قانون نردبان
چگونه فکر باز داشته باشیم؟
یاد گرفتن نحوه برخورداری از ذهن بازتر امکان‌پذیر است، اما شاید مقداری برایتان چالش‌برانگیز باشد. از جهات مختلفی، ذهن ما طوری طراحی شده است که تعاریف را به‌عنوان یک «کل» مشاهده می‌کند. ما ایده یا نظریه‌ای از دانش را توسعه می‌دهیم که ژان پیاژه، روانشناس سوئیسی آن را به‌عنوان یک طرح‌واره بیان می‌کند. همان‌گونه که با اطلاعات جدیدی روبرو می‌شویم، تمایل داریم آن‌ها را به یکی از طرح‌های مدنظر خود در یک فرآیند ذهنی به نام جذب تفکیک کنیم.
اما با این‌حال، در برخی اوقات، آموزه‌های جدید با آنچه از قبل می‌دانستیم کاملاً منطبق نیست و متفاوت است، در این شرایط، باید درک خود از جهان پیرامون را در چارچوب فرآیندی به نام همسازی تنظیم کنیم. عموما، ما برای برخورد با این اطلاعات جدید باید نحوه تفکر خودمان را تغییر دهیم.
مطلب مرتبط: تکنیک‌های حل مسئله
به طور کلی و خوشبختانه داشتن ذهنی باز مهارتی اکتسابی است و هرکسی با هر گونه شخصیتی با تکرار و تمرین میتواند ذهنش را باز کند، نکته قابل توجه این است که متأسفانه ذهن ما در برابر تغییر مقاومت نشان می‌دهد، بنابراین باز کردن ذهن بسته به تکرار و تمرین و استمرار بسیار زیادی نیاز دارد. برای این کار لازم است ابتدا آموزه‌های گذشته و آنچه را که فکر میکنید می‌دانید و تمام باورهایی که بر روی آن‌ها پافشاری میکنید را کنار بگذارید و همانند کودکی کنجکاو دنبال تجربیات و چالش‌های تازه و جدید بگردید.
در واقع برای اینکه از تعصب دور شوید، در هر زمینه ای دست از قضاوت بردارید و به شواهد و مستندات اعتماد کنید.
گاهی مواقع، اطلاعات جدید نیاز دارند که در رابطه با اطلاعات قدیمی و آنچه که نسبت به آن اعتقاد داشتید، تجدید نظر کنید. این امر نیازمند بررسی تجربیات گذشته و یادگیری موارد جدید است.
در ادامه با بیان روش‌هایی به شما کمک می‌کنیم که ذهن بازتری داشته باشید.
مطالعه کنید: چگونه مدیریت زمان و برنامه ریزی داشته باشیم؟
1-دیدگاهی بی‌طرفانه به همه مسائل داشته باشید:
سوگیری‌ها به دلایل مختلفی مانند تأییدشدن از سمت و سوی دیگران، هم‌رنگ‌شدن با نظر عموم جماعت یا حتی دانش و تخصصی میتواند ایجاد شوند. در هر صورت شما باید بتوانید موضوعات مختلف را بی‌طرفانه مورد بررسی قرار دهید. اقدام به تفکر خلاقانه کنید و گاهی اوقات به دانسته‌ها و باورهای کنونی خود کمی شک داشته باشید و در پی اصلاح آن‌ها بروید و به خودتان این اجازه را بدهید که گاهی اشتباه کند.
2-فرصت ارائه نظر به دیگران و توجه به آن‌ها:
افراد با ذهن باز این را می‌دانند که همه در اولین تلاش خود به نتیجه درست مورد نظر نمی‌رسند. آن‌ها به مردم فرصت می‌دهند و صبوری می کنند و می‌دانند که همه انسان‌هایی که در زندگی آن‌ها فرستاده شده‌اند تا چیزی به ایشان بیاموزند و اطلاعاتشان رو ارتقا دهند و گاهی اوقات ممکن است کمی انتظارلازم باشد تا نتیجه مطلوب حاصل شود.
شما با هر فردی در هر مکان و موقعیت زمانی و شخصیتی که ملاقات میکنید سعی میکنید با احترام برخورد کرده و به سخنانش به خوبی گوش دهید. افراد ذهن باز و خوش فکر تمامی تلاش خود را می‌کنند تا به هر شخصی که همکلام میشوند یا روبرو می‌شود، توجه کنند. آن‌ها به چشمان آن‌ها با دقت نگاه می‌کنند. سلام می‌کنند و علاقه واقعی خود را نشان می‌دهند و از آن‌ها برای کمک ارزشمند تشکر می‌کنند.
اکثر افراد موافق می‌دانند که ذهن با در مورد محصولات جدید و به روز، مدل‌های تجاری و غیره، یکی از کلیدهای موفقیت در اقتصاد مدرن است. اما چگونه باید آن را بسازید؟ تحقیقات گسترده فلسفه دینی در این زمینه حاکی از آن است که آزاد اندیشی ترکیبی از فروتنی فکری است که باید به آن توجه ویژه‌ای کرد.
مطالعه کنید: قانون پارتو چیست؟
3-کنترل افکار داشته باشید:
تمرکز بیش ازحد نسبت به تمامی امور باعث می‌شود که از زندگی خود لذت کافی را نبرید. اگرچه برای خواسته‌ها و اهدافتان تلاش میکنید اما از لحاظ روحی نیاز به اصلاح دارید. وقتی‌که ذهن باز نداشته باشید و تمرکز اصلی‌تان بر آینده باشد معمولاً همیشه زود خسته می‌شوید. کارایی شما در امور مختلف
به‌شدت کاهش مییابد. هنگامی که لازم است بر کارتان تمرکز کنید نمی‌توانید و در واقع انرژی ذهن و مغزتان را صرف افکار بیهوده کرده‌اید. این را بدانید که مغرتان دارای یک منبع انرژی محدود است که همانند باتری نیاز به شارژ دارد. ازاین‌رو با هدر دادن این انرژی و مصرف کردن آن برای افکار بیهوده تنها تمرکزو خلاقیت شما کاهش مییابد و انرژی کافی برای مدیریت زندگی و کار و همچنین امور مهم‌تر خود ندارید.
مطالعه بیشتر درباره افکار و عقاید و باورهای افراد دیگر نیز میتواند کمک شایانی برای داشتن ذهنی بازتر برای شما بکند.
چگونه متوجه شویم ذهنی باز داریم یا بسته؟
برای اینکه بتوانید تشخیص دهید ذهن باز دارید و یا بسته میتوانید یک موضوع چالش برانگیز را انتخاب کنید؛ این موضوع میتواند هر چیزی باشد. سپس مشخص کنید که آیا نسبت به آن موضوع موافق هستید و یا مخالف. نظرات و گرایش خود را بر روی کاغذ بنویسید تا بعدا نتوانید آن‌ها را تغییر دهید.
پس از مشخص شدن نظرتان نسبت به آن موضوع، سراغ کشف نظریات افراد مختلف و منابع گوناگون بروید؛ زمانی که استدلال‌های لازم را بررسی کردید. بررسی کنید که آیا تلاش کرده‌اید که نظر خودتان را اثبات کنید و به اصطلاح حرفتان را به کرسی بنشانید و دیگران را متقاعد کنید که نظر شما درست است؟
اگر با توجه به استدلال‌ها در نهایت متقاعد شدید، نشان از داشتن ذهن باز خواهد بود که پذیرنده است، این تمرین بسیار ساده است و میتواند در هر حوزه و زمینه‌ای مورد بررسی قرار گیرد؛ اما خب نیاز به صبر و حوصله دارد تا در نتیجه دریابید که شما فردی متعصب هستید و یا ذهنی باز دارید.
مطلب مفید: راه مقابله با کم رویی و خجالتی بودن
چه عواملی در داشتن ذهن باز موثر اند؟
به طور کل هیچ انسانی متعصب به دنیا نمی‌آید، اینکه ما دارای ذهن آزاد و باز باشیم و یا متعصب تا حد زیادی وابسته به نوع تربیت و محیط اطرافمان است، در ادامه عواملی را که میتواند در داشتن یک ذهن باز موثر باشد را نام می‌بریم.
- ۱-ویژگی‌های شخصیتی: همانطور که می‌دانید همه ما به طور ذاتی دارای ویژگی‌های شخصی ذاتی و اکتسابی هستیم که این موارد در ذهن ما بسیار اثر گذارند، البته در این مورد می‌توان تغییرات بسیاری را ایجاد کرد، چرا که انسان و ویژگی‌های آن بسیار تغییرپذیر است.
- ۲-دانش و تخصص: جالب است بدانید، تحقیقات نشان می‌دهد که افراد اغلب در حوزه‌ای که تخصص دارند، رفتار متعصبانه‌تری را از خود نشان می‌دهند. در واقع زمانی که افراد در یک حوزه دانش و تخصص دارند احتمال داشتن رفتار متعصبانه دارند.
- ۳-میزان پذیرش: افرادی که پذیرش بیشتر و قطعیت کم‌تری دارند به راحتی می‌توانند با تردیدها کنار آیند و می‌دانند که در دنیا هیچ چیز قطعی نیست. در واقع این افراد به نسبت سایرین ذهنی بازتر دارند و همچنین در هر زمان آماده پذیرش چالش‌های جدیدتر نیز هستند.
از دست ندهید: راه‌های افزایش هوش انطباقی
کلام پایانی:
دستیابی به ذهن باز میتواند امری دشوار باشد. برخوردازی از ذهنی باز کمک می‌کند تا زندگی آسوده‌تر داشته باشید. اگر شما جزء آن دسته افرادی هستید که به طور طبیعی از این ویژگی برخوردار نیستید، جای نگرانی نیست، چرا که میتوانید برای دستیابی به این ویژگی تلاش کنید تا ذهنتان را برای مقابله با دیدگاه ها، علوم، تجارب و سخنان افراد جدید باز کنید و نسبت به آن‌ها جبه گیری نکنید.
ما در این مطلب اطلاعاتی را در این زمینه در اختیارتان قرار دادیم، امیدواریم که نکات بررسی شده برایتان مفید واقع شود و بتوانید با کمک آن‌ها در مسیر داشتن ذهن پذیرنده و باز قدم بردارید.
