مهارت تصمیم گیری درست و اصولی در هر زمینهای میتواند آینده ما را در مسیر صحیح و درست قراردهد. در دنیای پیچیده امروز، مهارتهای زیادی وجود دارد که به ما کمک میکند در مسیر موفقیت قدم برداریم و زندگی رضایت بخشتری را تجربه کنیم. یکی از این مهارتهای بسیار مهم، مهارت تصمیم گیری (Decision Making) است.
گاهی اوقات در شرایطی قرار خواهیم گرفت که اتخاذ یک تصمیم، بسیار سخت است؛ این شرایط میتواند به دلیل اهمیت بالای موضوع یا به خاطر میزان استرس فرد تصمیم گیرنده باشد. در این مقاله از حس یاد، ما سعی داریم درمورد افزایش مهارت تصمیم گیری و چگونگی انجام آن در زندگی توضیحات جامعی را ارائه دهیم؛ به همین خاطر از شما عزیزان که به افزایش مهارتهای خود اهمیت میدهید، دعوت میکنیم تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.
کلیک کنید:با قانون نردبان راحت تصمیم بگیرید!
مهارت تصمیم گیری چیست؟
تصمیم گیری به معنای انتخاب نمودن بین دو یا چند مسئله مختلف است که ممکن است روزها و حتی ماهها فکر ما را به خود مشغول کرده باشد. مهارت تصمیم گیری یک مهارت ذهنی یا شناختی است و به عنوان یکی از عناصر اصلی هوش مدیریتی شناخته میشود؛ به این معنا که هرچقدر مهارت تصمیم گیری در وجود شما بیشتر باشد، شما از هوش مدیریتی بالاتری برخوردار هستید.
اگر خواهان این موضوع هستید که در مسائل و موقعیتهای حساس و مهم زندگی خود، تصمیمات منطقی و درستی بگیرید، لازم است از قدرت تصمیم گیری بالایی که یک مهارت اکتسابی است برخوردار باشید. همه ما بر این موضوع اتفاق نظر داریم که موفقیتها و پیشرفتهای ما، تحت تاثیر مستقیم تصمیمهای درست و به جا است. انسانها در طول روز با هزاران تصمیم مواجه میشوند که اگر فقط در تعداد انگشت شماری از آنها، مهارت کافی را به کار برند، موفقیتشان در زندگی تضمین شده است.
چرا ما باید این مهارت که اتفاقا اکتسابی هست را داشته باشیم؟ چون تصمیمات درست پیاپی، باعث موفقیت و پیشرفت ما خواهند شد. چه کوچک باشند چه بزرگ.
مزایای دارابودن قدرت تصمیم گیری
- امکان اتخاذ تصمیمات بهتر
- ارائه جایگزینهای بیشتر
- صرفه جویی در زمان و استفاده بهینهتر از منابع و امکانات موجود
- بهبود عملکرد فردی
- افزایش رضایت، مشارکت و تعامل
از دست ندهید: چگونه مدیریت زمان داشته باشیم؟
مراحل اصلی فرایند تصمیم گیری
نظرات مختلفی در مورد فرایند تصمیم گیری وجود دارد، اما سعی شده است در این مقاله به یکی از کاربردیترین و بهترین مراحل فرایند تصمیم گیری اشاره داشته باشیم. این فرایند ۷ مرحلهای و شامل مراحل زیر است:
مرحله ۱: مسئله یا مشکل را شناسایی کنید
مرحله ۲: اطلاعات جامعی گردآوری کنید
مرحله ۳: راهکارهای احتمالی را شناسایی کنید
مرحله ۴: روی پیامدها و شواهد کار کنید
مرحله ۵: بهترین گزینه یا تصمیم را اتخاذ کنید
مرحله ۶: اقدام کنید
مرحله ۷: تصمیم خود را بررسی و بازبینی کنید
ممکن است تصمیم گیری با روندی استدلالی، شهودی یا ترکیبی از این دو انجام شود. روند شهودی به معنای استفاده از ندای درونی و شهود است. شهود بر اساس درک و برداشت شما است و ریشه در واقعیت ندارد؛ اما روند استدلالی یعنی از شواهد و جمع آوری اطلاعات و آمار موجود در زمینه موردنظر استفاده شود. معمولا از روش تصمیم گیری شهودی برای تصمیمات ساده و سریع و از روش تصمیم گیری استدلالی برای تصمیمات پیچیدهتر با ساختار رسمی و ساختار یافته استفاده میشود.
مطالعه کنید: نقش قانون پارتو در موفقیت چیست؟
چند راهکار عالی برای افزایش قدرت تصمیم گیری
معمولا افرادی که دارای قدرت تصمیم گیری بالایی هستند از ویژگیهایی نظیر انعطاف پذیری، تفکر تحلیلی، تفکر انتقادی، مهارت حل مسئله، مهارت مدیریت زمان، توانایی سازش و مصالحه، مهارت گوش دادن فعال، داشتن استراتژی، توانایی کار تیمی و توانایی پژوهش و تحقیق برخوردار میباشند. اما چگونه میتوانیم این مهارتها را در وجود خود پرورش دهیم؟
۱- به غرایز خود اعتماد کنید
نظرات زیاد و مختلف گاهی تنها سبب سردرگمی شما میشوند. بنابراین اگر میخواهید تصمیم گیری شما در پروسه پیچیدهای قرار نگیرد، زمانی که به دور از استرس هستید، بر روی مسائل تمرکز کنید و شروع به تصمیم گیری نمایید. یادتان باشد در فرایند تصمیم گیری، بیش از حد نباید همه چیز را تجزیه و تحلیل کنید و گاهی فقط لازم است به ندای درونی خود گوش دهید.
۲- برای خودتان یک حلقه اعتماد ایجاد کنید
مشاوره گرفتن از افراد مورد اعتماد یکی از کارهایی است که میتواند به فرایند تصمیم گیری شما بسیار کمک نماید. یک گروه کوچک از بستگان، دوستان و همکاران که به خوبی آنها را میشناسید و به آنها اطمینان کامل دارید ایجاد کنید و در مواقع ضروری از آنها راهنمایی بخواهید. لازم به ذکر است محدود کردن تعداد افرادی که قصد مشورت با آنها را دارید به شما بیشتر کمک خواهدکرد، زیرا در آن صورت از تنوع زیاد و متنوع نظرات خسته نخواهید شد. داشتن مشاور برای کسانی که قصد دارند تصمیمات قاطعانه بگیرند بسیار ضروری و واجب است.
۳- شک و تردیدهای خود را برطرف کنید
یکی از بهترین کارها در پروسه تصمیم گیری، سئوال پرسیدن و جمع آوری اطلاعات است. سعی کنید نسبت به هر آنچه شک دارید سئوال بپرسید تا شک شما برطرف شود و بتوانید با خیال راحتتری به تصمیم گیری درست برسید. یکی دیگر از شیوههای تقویت قدرت تصمیم گیری، شناخت صحیح فرد از خودش است. کسی که خودش را بشناسد، به خوبی آگاه است که چه تعصبات و نقاط ضعف و قوتی دارد و به همین خاطر در هنگام تصمیم گیری بسیار بهتر و هوشمندانهتر عمل میکند.
شاید مفید باشد: فیلو فوبیا یا ترس از عاشق شدن چیست؟
۴- برای تصمیمات خود وقت بگذارید
معمولا فشار زیادی در هنگام تصمیم گیریهای دشوار متوجه فرد میشود که او را مضطرب میکند؛ به همین خاطر توصیه میشود برای تصمیم گیریهای خود به مقدار کافی زمان بگذارید و سعی کنید کاملا به تصمیمات خود فکر کنید و نتایج و عواقب هر تصمیم را در نظر بگیرید. یادتان باشد که فکر کردن به تصمیمها نشانه ضعف نیست، بلکه منطقی بودن شما نسبت به تصمیمتان را نشان میدهد.
۵- دیدگاه سوم شخص را در خود تقویت نمایید
منظور از دیدگاه سوم شخص یا دانای کل این است که وقتی با مسئله یا مشکلی اساسی برخورد میکنید، خودتان را از ماجرا خارج کرده و به عنوان یک شخصیت خارجی به ماجرا نگاه کنید. منطقی است وقتی که ما تنها از دیدگاه اول شخص به موضوع نگاه میکنیم، ممکن است دچار سوگیری و تعصب شده و تصمیمهای اشتباه بگیریم.
۶- هوش هیجانی خود را تقویت کنید
هوش هیجانی یا همان EQ یکی از مهارتهایی است که با پرورش آن، به راحتی میتوانید به بسیاری از مشکلات و مسائل خود غلبه نمایید. هوش هیجانی در واقع به توانایی درک و مدیریت احساسات خود و دیگران گفته میشود.
افرادی که از هوش هیجانی بالایی برخوردار هستند، به خوبی میدانند که چه احساسی دارند و این احساسات چگونه میتواند روی دیگران تاثیرگذار باشد. وقتی هوش هیجانی خود را تقویت کنید، به راحتی میتوانید احساسات خود را در مواقع مختلف کنترل نمایید و در نتیجه تصمیمات بهتر و هوشمندانهتری بگیرید.
محققان بر این باورند افرادی که از هوش هیجانی بالاتری برخوردار هستند، میتوانند در مسائل زندگی تصمیمات بهتری اتخاذ کنند و دلیل آن این است که این افراد میتوانند وجوه مختلف مسائل را از هم تفکیک کرده و نگرانیهای مرتبط با دیگر مسائل را در تصمیمشان دخالت ندهند.
۷- با مشکلات دست و پنجه نرم کنید
همیشه سعی کنید در دل مشکلات بروید و با مسائل دست و پنجه نرم کنید. یادتان باشد که فرار از مشکلات هیچ چیزی را اصلاح نمیکند. بنابراین در هنگام وقوع مسائل و سختی ها، اولین کاری که باید انجام دهید این است که با آنها روبرو شوید و پس از بررسی تمامی راه حل ها، بهترین آنها را اتخاذ کنید. هر چقدر بیشتر از مهارت تصمیم گیری استفاده کنید، بیشتر آن را تقویت خواهید کرد تا در مواقع حساس به شما کمک کند؛ به این ترتیب خیلی زود یاد میگیرید که چطور در این امر قاطعتر شوید.
۸- نتایج تصمیمتان را تجسم کنید
برای تجسمسازی نیاز است تا تمام گزینههایی که برای حل مسئله پیش رو دارید را درنظر بگیرید و تجسم کنید که هرکدام از آنها چه نتیجهای به شما میدهند. البته در این پروسه نباید فقط به نتایج منفی فکر کنید، بلکه لازم است نتایج مثبت و خنثی را نیز در نظر بگیرید و برای هر گزینه لیستی از معایب و مزایا در ذهنتان ایجاد نمایید. این استراتژی نه تنها به شما در تصمیم گیری نهایی کمک میکند، بلکه در واقع ذهنتان را برای تصمیم گیری سریعتر در آینده نیز شرطی خواهدکرد.
کلیک کنید: معرفی تکنیکهای حل مسئله
سخن پایانی
در این مقاله با مفهوم تصمیم گیری و مزایای دارا بودن این مهارت در زندگی آشنا شدیم. همچنین دانستیم که مهارت تصمیم گیری یک مهارت اکتسابی است که با تمرین و تکرار میتوان این مهارت را در وجود خود پرورش دهیم. در نهایت باید اشاره داشته باشیم که یادگیری این مهارت مهم به صبر و تلاش نیاز دارد و مستلزم آشنایی با مهارتهای دیگری همچون قابلیت حل مسئله، رهبری، استدلال، خلاقیت و مدیریت زمان است.
یک پاسخ